Szlak Orlich Gniazd

Atrakcyjny pieszy szlak turystyczny, którego trasa wiedzie przez malownicze okolice województw Śląskiego i Małopolskiego, łączy Częstochowę oraz Kraków.

Nazwa szlaku pochodzi od Orlich Gniazd – systemu zamków oraz warowni wzniesionych na trudno dostępnych skałach wapiennych, prawdopodobnie przez króla Kazimierza Wielkiego w celu ochrony ziem polskich przed najazdami wojsk czeskich. Niestety większość wspaniałych warowni została zniszczona w wyniku licznych wojen prowadzonych przez Królestwo Polskie od XIV wieku. Obecnie dla turystów udostępnione są dobrze zachowane ruiny oraz przyzamkowe muzea. Wyjątkiem stanowi kilka obiektów, min. Zamek w Pieskowej Skale czy odrestaurowane zamki w Mirowie i Bobolicach. Warto zwrócić uwagę na ogromny kompleks dobrze zachowanych ruin zamku Olsztyn z charakterystyczną wieżą oraz, majestatyczne ruiny zamku w Ogrodzieńcu, który wystąpił w serialu Netflixa “The Witcher” na podstawie powieści Andrzeja Sapkowskiego. Nie jest to jedyny obiekt na szlaku który pojawił się na ekranie – znakomicie zachowany Zamek Królewski w Pieskowej Skale, również wystąpił w wielu filmach i serialach, min. Ogniem i Mieczem a także Janosiku. Nieopodal zamku mieści się jedna z najpiękniejszych Polskich formacji skalnych zwana Maczugą Herkulesa.

Pierwsze wzmianki dotyczące utworzenia szlaku sięgają 1927 roku, kiedy znany geograf Stanisław Leszczycki przedstawił na łamach popularnego wówczas czasopisma “Ziemia” propozycję utworzenia trasy turystycznej prowadzącej z Krakowa w głąb Jury Krakowsko Częstochowskiej. W 1930 roku powstała pieszy szlak turystyczny zaczynający się w Krakowie, którego trasa biegła przez Płaskowyż Ojcowski. Trasa nie cieszyła się jednak popularnością i popadła w zapomnienie. W 1950 dzięki staraniom Kazimierza Sosnowskiego, został wytyczony nowy szlak, łączący Kraków i Częstochowę. Jego trasa prowadziła przez atrakcyjne okolice Jury Krakowsko Częstochowskiej, przebiegając wzdłuż wielu zabytkowych obiektów, budowli sakralnych oraz pięknych, naturalnych wytworów przyrody.

Do dnia dzisiejszego trasa szlaku była wielokrotnie zmieniana i korygowana, zabiegi te miały na celu zwiększenie jego atrakcyjności dla turystów. Szlak przyczynił się do popularyzacji Jury Krakowsko Częstochowskiej, która dzięki stale rozwijającej się infrastrukturze turystycznej, nowym szlakom, zarówno pieszym jak i rowerowym oraz bogatej ofercie noclegowo gastronomicznej jest dziś chętnie odwiedzanym przez turystów miejscem. 

Przebieg szlaku, wybrane ciekawe obiekty na jego trasie: Kraków → Korzkiew – zamek → Ojców – ruiny zamku królewskiego na Złotej Górze → Sułoszowa – zamek królewski w Pieskowej Skale → Rabsztyn – ruiny zamku → Bydlin – ruiny zamku → Smoleń – ruiny zamku → Pilica – ruiny zamku → Podzamcze – ruiny zamku Ogrodzieniec → Morsko – ruiny zamku Bąkowiec → Bobolice – zamek królewski Mirów – ruiny zamku → Olsztyn – ruiny zamku królewskiego → Częstochowa